Truyền nhân của đại gia tộc sân khấu: Đoàn Minh Tơ lực lượng hùng hậu

THẾ HỆ THỨ TƯ SÁNG TẠO TUỒNG CỔ

ẢNH: H.K

Xuân Yến và Thanh Loan là hai cô đào chuyên đóng lẳng độc xuất sắc. Minh Tâm chuyên sáng tác và phối nhạc cho hồ quảng. Công Minh chuyên về trang phục, mấy chục năm nay vẫn là người thiết kế rất tin cậy cho nhiểu đoàn cải lương. Còn Thanh Sơn là người giỏi về vũ đạo, võ thuật, kỹ thuật biểu diễn tuồng hồ quảng, tuồng cổ, sau này trở thành người thầy truyền nghề cho nhiều nghệ sĩ trẻ.

Và phải kể đến NSND Thanh Tòng - điểm sáng nhất trong gia tộc, người có công chuyển từ cải lương hồ quảng sang thể loại mới là cải lương tuồng cổ, chuyên về các vở lịch sử VN. Sau 1975, Nhà nước có chủ trương tìm cách để hồ quảng thích ứng được với xã hội mới, nên Thanh Tòng bắt tay viết hàng loạt vở như Câu thơ yên ngựa, Bão táp Nguyên Phong, Má hồng soi kiếm bạc, Ngọn lửa Thăng Long, Tô Hiến Thành xử án, Bức ngôn đồ Đại Việt… Ông cùng chú ruột Đức Phú một lần nữa Việt hóa gần 100% các giai điệu nhạc và vũ đạo hồ quảng, đưa thêm trình thức hát bội vào, hoặc các điệu lý dân gian, các bài bản cải lương truyền thống… làm nên những vở diễn tuyệt vời, cho đến bây giờ vẫn còn giá trị. Nhiều vở trở thành kinh điển, được tái dựng thường xuyên, hoặc các thí sinh vẫn lấy trích đoạn để tham gia các cuộc thi giải Trần Hữu Trang, Chuông vàng vọng cổ… NSND Thanh Tòng giỏi trong tất cả các lĩnh vực, diễn, viết, dựng, dạy học trò, làm giám khảo... Ông sống chết với nghề, tận tâm tận lực, ngay cả trong những giai đoạn khó khăn vẫn tìm ra con đường mới cho cải lương.

Thực sự thể loại tuồng cổ mà Thanh Tòng sáng tạo có giá trị đặc biệt chứ không hề "phá" cải lương như một số người ngộ nhận. Ông làm cho cải lương truyền thống có thêm một "chi" mới thú vị, đáp ứng "thực đơn" phong phú cho khán giả. Xem tuồng cổ do Thanh Tòng sáng tác sẽ thấy chất lịch sử rất đậm nhưng tính giải trí cũng rất cao, và chất Việt được ẩn khéo léo trong từng nét nhạc, vũ đạo, làm cho vở diễn gần gũi mà sang trọng so với hồ quảng gốc. 

HK