Tự hào lòng yêu nước với Bức ngôn đồ Đại Việt

Bức ngôn đồ Đại Việt (tác giả: Hà Văn Cầu, Loan Thảo, Thanh Tòng) phiên bản 2025 qua bàn tay dàn dựng của đạo diễn Hoa Hạ đã thổi luồng gió mới vào kịch bản cũ, đem lại cho khán giả những cảm xúc rất đặc biệt.

Võ Minh Lâm nắm bắt cơ hội trong Bức ngôn đồ Đại Việt

Trước khi bước vào tập luyện Bức ngôn đồ Đại Việt, Võ Minh Lâm có hai lựa chọn, vai Nguyễn Phục hoặc Nguyễn Địa Lô. Nguyễn Phục thì quá phù hợp với hình ảnh kép đẹp của Lâm.
 

Còn Nguyễn Địa Lô là kép lão, lại là vai diễn nổi tiếng của hai tài danh cải lương là nghệ sĩ Thanh Tòng, Vũ Linh. Nếu diễn không khéo sẽ bị so sánh, hoặc chỉ là cái bóng của tiền bối.

Tuy nhiên, Võ Minh Lâm cho đây là cơ hội quý mà mình phải nắm bắt. Anh muốn "chạm" đến vai diễn khó để thử thách bản thân và rèn luyện nghề. 

Ở vở diễn này, càng khó nhằn hơn khi đạo diễn Hoa Hạ muốn dựng không chỉ bán vé mà còn là vở diễn nghề. Nghĩa là vở nâng cao về nghề, diễn viên buộc phải học được những tinh túy mà các tiền bối đã để lại, phải nỗ lực để có những lớp diễn tạo nên sự xuất thần.

Từ yêu cầu đó mà nghệ sĩ Thanh Sơn (con trai út của ông Minh Tơ) đã thiết kế nên những màn vũ đạo khó, đạo diễn yêu cầu gắt gao về đào sâu tâm lý nhân vật khiến hầu hết các nhân vật trong vở đều rất nặng.

Nặng nhất có thể nói là vai Nguyễn Địa Lô của Võ Minh Lâm. Trong vở, Lâm phải xuất hiện 3 cảnh liền nhau, trong đó có một lớp độc diễn khiến anh kép trẻ sốc tâm lý. 

Khác với ông Bảy Đờn trong Người ven đô, Nguyễn Địa Lô là nhân vật ông già trong một tuồng cổ trang nên khi diễn nghệ sĩ cực kỳ tốn sức, Võ Minh Lâm phải phá giọng để ca, thoại cho già.

Nhân vật có tâm lý phức tạp, phải liên tục trải qua những trường đoạn từ việc hay tin con trai phản quốc, chịu tội, bị không cho ra trận tuyến đến trộm ngựa, bôn ba vượt đèo cao truy lùng những kẻ bán nước khiến mỗi buổi tập Lâm gần như kiệt sức.

Khóe môi anh tươm máu vì phải liên tục gắn râu giả. Có thể nói lần đầu tiên Lâm có vai diễn nặng nề đến thế. Đổi lại, trong đêm công diễn anh đã khiến khán giả phải vỗ tay liên tục vì đã có một Nguyễn Địa Lô rất khác, rất mới so với tiền bối.

Chị em Tú Sương, Quế Trân hòa điệu

Vai khó thứ hai của vở thuộc về nhân vật Nguyễn Phục của nghệ sĩ Tú Sương. Khó nhất là việc Tú Sương phải đóng vai nam, một nhân vật bị rơi vào cái bẫy, trở thành con chốt trên bàn cờ thế cuộc.
 

Trong các đoàn tuồng cổ xưa, việc nghệ sĩ nữ đóng vai nam hay nam đóng vai nữ không xa lạ nhưng sàn diễn ngày nay hơi hiếm. Sự "hoán đổi" này lần nữa thêm thử thách cho Tú Sương để làm sao khiến khán giả phải tin, không bị lấn cấn về cảm xúc. 

Và Tú Sương lại chứng tỏ những bước tiến rất xa về nghề, chinh phục những vai diễn cực kỳ khó mà không phải nghệ sĩ nào cũng làm được.

Người xem rưng rưng và rất xót cho cô ở những đoạn phải dùng lực rất mạnh, chẳng hạn đoạn Nguyễn Phục đau đớn, bẽ bàng khi bị giặc rẻ rúng gọi là thứ "hàng thần lơ láo". Hắn gầm lên như con thú bị thương và trải qua đêm dài ác mộng.

Đóng cặp với Tú Sương là chị họ Quế Trân trong vai Bảo Trâm. Nhân vật Bảo Trâm tưởng nhẹ nhàng, dư sức so với Trân nhưng hóa ra cũng không dễ dàng với những chuyển biến tâm lý mà nghệ sĩ phải thể hiện hết sức tinh tế mới khắc họa, tạo dấu ấn.

Tú Sương mạnh mẽ với hình ảnh Nguyễn Phục. Quế Trân mềm mại, nhẹ nhàng, yểu điệu trong bóng dáng Bảo Trâm đã tạo sự hòa quyện, hình ảnh cặp đôi vợ chồng yêu thương sâu đậm trong Bức ngôn đồ Đại Việt. Và trên tất cả, Bức ngôn đồ Đại Việt không chỉ có những số phận con người mà ở đó còn sáng lên tinh thần yêu nước, sự quật cường đứng lên chống ngoại xâm bao đời nay của con dân đất Việt.

Không chỉ có Võ Minh Lâm, Tú Sương, Quế Trân tỏa sáng mà ở Bức ngôn đồ Đại Việt còn cho thấy sự tiến bộ của nhiều nghệ sĩ. Chẳng hạn Phạm Vũ Thành diễn rất tốt vai độc Tích Ban. Lâm Minh Nghiêm đã điềm đạm, chững chạc hơn với vai Trần Hưng Đạo.

Điền Trung ngoài vai độc sở trường còn kiêm thêm trợ lý đạo diễn. Các nghệ sĩ Thanh Sơn, Minh Trường, Kim Ngân, Lê Thanh Thảo, Nhã Thy, Hữu Tài... đều góp những nét riêng tạo nên sức hút cho Bức ngôn đồ Đại Việt bản mới.

Tuy nhiên do các vai diễn quá nặng nên có lẽ nghệ sĩ cần thêm thời gian để làm quen, hoàn thiện dần để tạo thêm độ mượt mà, độ chắc trong từng đêm diễn sắp tới sau tối 11-10.
 

LINH ĐOAN